لقب علی اکبر «ع» فرزند شهید امام حسین علیه السلام است که در رکاب پدر، روز عاشورا به خون غلطید.وی از نظر چهره، شبیه پیامبر خدا بود.سید الشهدا «ع» نیز هنگام عزیمت جوانش به میدان، فرمود: خدایا شاهد باش و گواهی بر این قوم بده، جوانی به سوی آنان به میدان رفت که در خلقت و اخلاق و گفتار، شبیه ترین مردم به رسول تو بود و هر گاه مشتاق سیمای پیامبرت بودیم به چهره او نگاه می کردیم.علی اکبر، آیینه احمد نما بود، احمد ثانی، دوباره پیامبر!
وی از هواداران و پیروان قیام مختار بن ابوعبید ثقفی بود. او در جنگ علیه نیروهای ابن زیاد شرکت جست. و در سپاه مختار تحت فرماندهی ابراهیم بن اشتر جزء پهلوانان بود.«شریک بن جدیر» مردی که فرمانده ی جنایتکار شامی را کشت از یاران نزدیک امیرمؤمنان علیه السلام بود و تا آخرین لحظه حیات حضرت، در کنار ایشان بود و در جنگ صفین، مردانگی ها از خود نشان داد و یک چشمش در آن جنگ آسیب دیده بود. پس از شهادت علی علیه السلام، به «بیت المقدس» رفت و هنگامی که خبر شهادت مظلومانه ی امام حسین علیه السلام را شنید، چنین گفت: به خدا عهد می بندم، اگر یاورانی پیدا کنم که خونخواه حسین علیه السلام باشند پسر مرجانه (ابن زیاد) را خواهم کشت و یا در مقابل او کشته خواهم شد و هنگامی که خبر قیام مختار را شنید خود را به او رساند و در کنار مختار بود، «مختار»، در اعزام ارتش ابراهیم به سوی لشکر شام، فرماندهی قوم «ربیعه» را به شریک سپرد و شریک با ۳۰۰ تن از یاران خود چنین گفتند: که با خدا عهد بسته ایم، و این ۳۰۰ نفر، به عنوان گروه شهادت طلب با شریک «بیعت مرگ» کردند و در حمله لشکر «ابراهیم»، به ارتش شام، شریک و یاران شهادت پیشه ی او آنچنان مردانه جنگیدند که دشمن را به هزیمت دادند و تا مقر فرماندهی «ابن زیاد»، پیشروی کردند و جز صدای چکاچک شمشیرها و فریاد «یا لثارات الحسین» یاران شریک، چیز دیگر به گوش نمی رسید.
عابس بن شبیب هم نوشته اند.از شهدای کربلاست.عابس، از رجال برجسته شیعه و مردی دلیر، سخنور، کوشا و تلاشگر، شب زنده دار، از طایفه بنی شاکر بود.این طایفه از شیعیان مخلص و فداکار درراه ولایت امیر المؤمنین بودند و از شجاعان عرب به شمار می آمدند.به آنان «فتیان العرب » می گفتند.از کسانی بود که وقتی مسلم بن عقیل، نامه امام حسین «ع » را برای اهل کوفه خواند، به پا خاست و اعلام هواداری و حمایت کرد و پس از بیعت کوفیان با مسلم بن عقیل، بعنوان پیک، نامه ای از سوی آنان به امام حسین «ع » در مکه رساند. دلاوریهای او در کربلا مشهور است.وی همراه هم پیمان خود «شوذب »، در حماسه عاشورا به نبرد پرداخت و شهید شد. رشادتهای او چنان بود که سپاه کوفه از نبرد تن به تن با وی ناتوان بودند.به دستور عمر سعد، از اطراف او را سنگباران کردند.او هم زره از تن بیرون آورد وکلاه خود از سر برداشت و با تیغ بر دشمن حمله کرد و یک تنه آنقدر جنگید تادر قلب میدان و محاصره دشمن به شهادت رسید. سر او را از پیکرش جدا ساختند.سر مطهرش در دست عده ای بود و هر کدام مدعی بودند که من بودم که او را کشتم، تا به جایزه ای دست یابند.
از نیروهای تحت امر لشگر عمر بن سعد بود که به جنگ با سپاهیان حسینی پرداخت. به قولی وی قاتل جناب «عبدالرحمان بن عقیل بن ابیطالب علیهم السلام» است.
او مردی جوان و جنگجویی سرسخت و پرتوان از اهالی کوفه و از بزرگترین اصحاب به شمار آمده است. عبدالله بن عمیر، مردی از قبیله ی «بنی علیم» بود. او جزء اولین شهدایی است که از جبهه ی امام حسین علیه السلام در روز عاشورا به میدان نبرد رفت. جوانی دلاور و حماسی از شیعیان کوفه بود. به کوفه آمده، در نزدیکی «بئر العبد» خانه ای گرفت. وقتی دید عمر سعد، نیرو آماده و سازماندهی می کند تا از نخیله به جنگ حسین بن علی علیه السلام در کربلا بروند، پیش خود گفت: به خدا قسم شیفته ی جهاد با مشرکان بودم. امیدوارم جنگ با اینان که به نبرد فرزند پیامبر می روند، نزد خداوند کم ثواب تر از جهاد با مشرکان نباشد. پیش همسرش رفت و نیت خود را با او در میان گذاشت، شبانه هر دو از کوفه بیرون رفتند و شب هشتم محرم به یاوران حسین در کربلا پیوستند. همسر او نیز از شهدای کربلا بود. پس از شهادت عبدالله، زنش خود را به بالین او رساند و خاک از چهره ی او می زدود که به دستور شمر، یکی از غلامانش (به نام رستم) با گرزی بر سر او زد و کنار شوهرش به شهادت رسید. عبدالله، دومین شهید از اصحاب امام حسین علیه السلام بود. نام آن بزرگوار در زیارت ناحیه ی مقدسه و «رجبیه» نیز آمده است.
از نیروهای تحت فرمان مختار بن ابوعبید ثقفی بود. عبدالرحمن گوید: من از افراد «ابوعمره» بودم که شمر را محاصره کردیم. عبدالرحمان مدعی بود که «شمر» را خود او کشته است.وی از روایتگران واقعه ی عاشوراست. از نامبرده، اشعار «ام لقمان» دختر «عقیل بن ابی طالب» را به نقل از «سلیمان بن ابی راشد» روایت می کند.«عبدالرحمن» از سوی «زیاد ولایت کوفه را داشت آنگاه به «مختار» پیوست و از یاران او شد.
محمل، هودج، عماری، نشیمن و جایگاهی که بر شتر و استر بار کنند و در هر طرفی یکی بنشیند، نشیمن روپوش دار. در منابع و مقتلها آمده است که امام سجاد «ع» را درطول سفر اسارت، بر شتر بی جهاز و کجاوه نشانده بودند.یا آنکه زنان و کودکان اهل بیت، بر کجاوه ها نشسته بودند. در بعضی نقلها آمده است که چون در کوفه سر ابا عبدالله «ع» راپیشاپیش سرها آوردند و چشم زینب بر آن سر تابان افتاد، پیشانی خود را به جلوی محمل زد و خون از زیر مقنعه اش بیرون آمد و خرقه ای طلبید تا آن را ببندد.شعر «یا هلالا لما استتم کمالا…» را نیز آنجا خواند.
